İnsan olduğumu, Dünya’da yaşadığımı ve beni dünyaya getiren anne babamı yeni yeni fark ettiğim günlerdi. Bebeklik çağımı atlatmış, yaşadıklarımı yıllar sonra hatırlayabileceğim kısma geçmiştim. Babamın beyaz bir arabası vardı ve sorduğumda isminin Favorit olduğunu söylemişti. Bilirsiniz, o yaşlarda ne öğrenseniz beyninize kazınır; düşünür de düşünürsünüz. Ben de uzunca bir süre Favorit’le ilgilendim. Şeklini şemalini, babamın onu kullanırken neler yaptığını, neyin ne işe yaradığını uzun uzun incelemekle geçti günlerim. Trafikte diğer araçlara bakıyor; otomobillerin de insanlar gibi çeşit çeşit olduğunu anlıyordum fakat arka sağ camdan gördüğüm ilk Favorit’le birlikte kıyameti kopardım: Kelimeleri bire bir hatırlamasam da “Aynısından onlar da var amaaa!” tarzında bir tepki koydum ve annem yanaklarımı sıkıştıra sıkıştıra sevdikten sonra “mass production” kavramının beynimdeki temel atma törenini gerçekleştirdi. Takip eden aylarda ise trafikte gördüğüm her Favorit’in ardından “Anne bak bizim arabadan!” diye haykırıyordum. Şimdi düşünüyorum da aynısını çocuğum bana yapsa “Tamam bi’ sus geri zekalı der; ağzını ortasına bi’tane çakardım!” Neyse ki ağzımın ortasına çakan olmadı ve ailem büyük bir sabırla ilk çocuklarıyla ilgilendi. Hikayenin devamında ise “Tüm otomobiller Favorit değilse, onların isimleri ne?” süreci var fakat konumuz dahilindeki kısım burada bitiyor.
Gördüğünüz üzere hayatıma giren ilk bebek, Skoda Favorit’tir ve bu otomobilin benim için ne kadar özel olduğunu tahmin edersiniz. Geçen hafta sona eren kısa yaz tatilimde iki güzel otomobil kullanma fırsatım oldu. Biri geçenlerde yazdığım 1971 Opel Kadett; diğeri ise gıcır gıcır bir Favorit idi. Kilometre sayacı henüz 78 bini gösteren bu otomobil yıllar boyu yaşlı bir amcayı sadece hafta sonları taşımış; kalan zamanlarda ise kapalı garajda muhafaza edilmiş. Adam öldükten sonra mirasını paylaşamayan sığır çocukları da otomobili satmaya karar -nerden baksan tutarsızlık; nerden baksan ahmakça- vermişler. Sevgili arkadaşım Bağcıvan ile yolları tam bu noktada kesişen Favo’, son 7 yıldır Konya’da devam ediyor hayatına.
Favo’ ile ilgili bazı özel bilgiler bitti; biraz da herkes için geçerli olan ilginç bilgilerden söz etmek istiyorum. Tasarımı Bertone tarafından hazırlanan araç, Skoda’nın ilk önden çeker otomobili. Bertone kısmına şaşırdıysanız şunu da dinleyin: Otomobilin motor yerleşimi ve süspansiyon ayarlarında Porsche imzası var. Evet bildiğimiz Porsche… Dahası Nissan, Renault, GM, Peugeot, Volkswagen, Ford ve Citroen’in yarıştığı 94 Dünya Ralli Şampiyonası F2 Kategorisi’nden galip ayrılan Favorit, etaplarda ciddi saygınlık kazanmış. Dikkat edin bugünkü gibi 2 takım yarışmıyor; tam 8 firmanın kapıştığı bir şampiyonadan bahsediyorum! Gerçek bir başarı…
Kullandığım otomobilin ismi Favorit Prima olarak geçse de mekanik olarak Favorit 135L’yi temel alıyor ve 135L’den mor rengi ve mor kapı içi döşemeleriyle ayrılıyor. Kendisiyle bir pazar sabahı buluştuk; önce dışarıdan inceledim onu. Her açıdan “diri” olduğunu belli ediyordu. Boyası, tamponları ve gövde açıklıkları yeni ütülenmiş takım elbiseden farksızdı. Yüzüme yapışan aptal sırıtış geçmeden içini incelemeye koyuldum; plastik aksamı, döşemeleri, direksiyonu tertemiz duruyordu. Teybin orijinal olmadığını görünce “Orijinal teyp nerde?” dedim Bağcıvan’a. “Uzun yolda mp3 dinleyemediğim için değiştirdim; evde duruyor.” dedi. Önce “Sen koca bir malsın!” desem de haksız olmadığını hissedip, “İyi sakla onu!” diye geçiştirdim.
Direksiyona oturma vakti geldiğinde gayet yavaş gerçekleşen koltuk-ayna ayarı ve kemer takma töreninin ardından vitesi usulca kendime çekip ileri doğru iteledim. Bacağım kadar uzun vites yolunun sonunda birinci vitesteydim ve ilerlemeye başladık. Otomobilin sürüş pozisyonu yer sofrasında oturmak gibiydi… Dik ön cam ve yüksek oturma pozisyonu sayesinde her şeye hakimdim ve kucağıma oturmuş gibi hissettiren direksiyon oldukça yumuşak olsa da yoldaki minik bir çakıl taşını dahi avuç içimde hissettiriyordu.
Sakin köy yollarına ulaşana kadar kat ettiğim 15 uzun yol kilometresi, Favorit’in uzun yolda biraz nazlı olduğunu gösterdi. Doğru vitesi seçmezseniz çabucak hararet yapmaya meylediyor; yüksek hızlarda minik motorun canı kesiliyordu. Yolculuk boyunca hem Bağcıvan hem de fotoğrafçım Furkan, babamın Toledo’suyla geriden takip ederken aptal sırıtışlarımı saklamak zorunda değildim. Döşemelerini, konsolunu okşuyor; arada bir arka sağ tarafa bakıyor; sırf cam mandalını kullanabilmek camımı ikide bir açıp kapatıyordum. Sevinçten ne yapacağını şaşırmış çocuklardan farksızdım.
Altınapa barajını çevreleyen yollara varıp çekim noktalarını kararlaştırdık. Onlar fotoğraf çekecek bense Favo’ ile biraz daha yakınlaşacaktım. Yolların durumuna bakmak üzere sakin sakin yaptığım ilk geçisin ardından tempoyu biraz yükselttim. Otomobilin gövdesi viraj girişinde usul usul yatmaya başlıyor; viraj içinde rahat olmamı; yolu tutmaya devam edeceğini salık veriyor ve motor, viraj çıkışında keyfimi kaçırmayacak kadar tork armağan ediyordu. Bu arada tempolu sürüşten kastım lastik ve balata kokusu değil, otomobili bir virajdan diğerine sanatsal bir uyumla taşımaktan ibaret… Ya da şöyle diyeyim; aynen Can’t Get You Off My Mind dinler gibiydim köy yollarında.
Bağcıvan ve Furkan’ın gözleri “Hadi a.k. yandık güneşin altında!” diyene kadar sürdü Favo’ ile sevişmemiz. Dönüş yolunda ise yapabileceği son hızda nasıl hissettireceğini merak ettim ve bastım, bastım, bastım… 165 km hızla Konya’ya yaklaşırken emniyet kemeri tüm gövde titreşimini göğsüme aktarıyor; Favo’ ise ağzı kulaklarına varmış kaniş gibi hoplayıp zıplıyordu. Bağcıvan lütfen kızma ama o hızda yumuşak bir sol viraja çeyrek lift-off yaparak girdim. Arka sol tekerlek yerle olan ilişkisini kesmiş; ön sağ tekerlek ise ağza alınmayacak küfürler ediyordu. İtiraf etmeliyim, biraz korkutsa da tatlı tatlı kayarak çizgisini buldu senin Favo’.
Konya’ya döndüğümüzde birlikte çay içtik ve anahtarları ikinci kez değiştik. Hayatıma giren ilk otomobille buluşmamı sağlayan Bağcıvan’a ve bu güzel anları fotoğraflayan Furkan’a bir kez daha sonsuz teşekkürler 🙂 Çenem epey düştü; fotoğrafları da paylaşıp noktalıyorum. Kalın sağlıcakla.
Dua etde. Hayatımızdaki güzel nesnecikler hiç bitmesin – eksilmesin… bu arada kızmadım 🙂 o hızda belliydi birşey yapacağın. Şükür iyibir sürücü ve nasıl davranacağını biliyorsun zor anlarda…
Nerden baksan 20 yıllık bir araç ve sadece 70.000 kilometre. Çok güzel bir araç düşürmüşsünüz.
Bunun birde Blackline özel serisi vardır. Sunrooflu falan. Onun da yeri ayrıdır.
Arkadaşım gözü gibi bakıyor; gerçekten çok temiz.
Yazınız beni çok eski günlere götürdü.
Araba kullanmayı öğrendiğim, 6 yıl gözümüz gibi baktığımız 94 model favorit sahibiydik. Kırmızı rengiyle, minikliği ile çok dikkat çekerdi.
Yaşattığınız nostalji için teşekkür ediyorum.
Sağlıcakla…
Ne varsa eskide var 🙂 Beğenmenize sevindim. Sevgiler
Gerçekten keyifle okudum, ilk arabam favorit 7 aydır kullanıyorum, ilk göz ağrısı derler ya, bendeki o :))
Kısmet olur da 0 km bir otomobil alırsanız Favorit’teki birçok şeyi özleyeceksiniz 🙂
Hala alamadım sıfır araba daha kısmet olmadı 🙂 ama bu gidişle bizim kerata favorit özletmeyecek kendini 50 krş yakıyo km de vicdansız 🙂
Favoriti satıp 99 polo hb alalı 6 ay oldu, vallahi özledim ! 🙂
Siz bu yazıyı paylaştıktan 1 ay sonra favoritimi almışım 🙂
Küfür gibi olacak ama satarmisin bana