Automaster dergisindeki “Düz Kontak” isimli köşemde yayınlanan ilk yazım aşağıda sizi bekliyor; 

Otomotiv teknolojisinin geçtiğimiz 20 yıl içerisinde kat ettiği mesafeyi görmek için sanırım otomobil delisi olmaya gerek yoktur. 20 yıl önce birer “lüks” olarak algılanan pek çok donanım (klima,abs,esp), artık ortalama bir günümüz otomobilinde standart olarak sunuluyor ve eskiye oranla daha az yakıp daha çok giden, daha konforlu, daha güvenli otomobiller kullanıyoruz; kabulümdür. Fakat bütün olarak incelendiğinde daha iyi bir otomobil gerçekten daha çok “otomobil” midir?

Bir Renault Broadway’i ele alalım. Otomatik ön camları ve merkezi kilit sistemi hariç aklıma herhangi bir konfor ögesi gelmiyor. Rahatlık, iç mekan hacmi gibi konularda çok iddialı olduğunu da söyleyemem. Peki bu otomobilin bir sürüş kahramanı olduğunu söylesem şaşırır mısınız? Hafif, basit ve minik gövdesi acayip bir sürüş deneyimi sunar ve direksiyon başındakine gerçek kahkahalar attırabilir. Bir arıza çıkardığında kendiniz rahatlıkla onarabilirsiniz. Uzun yolda çok üşürsünüz. Bir “İskandinav Fiskesi” atmak isterseniz asla hayır demez ve bundan memnuniyet duyar. Şirin ve asla hafife alınmayacak bir otomobildir Broadway. Ruhsuz bir otomobil değildir; sürücüsüne daima, iyi ya da kötü, hissettirdikleri vardır.

Gelelim günümüze… Bir Clio Symbol düşünelim. Dizel bir Symbol… ABS, sürücü hava yastığı, klima, hidrolik direksiyon gibi donanımları, onu Broadway’den ayıran ve akla ilk gelen ekstralar… Ve hakkını vermeliyim kullandığım en ekonomik otomobildir kendisi. Hayır yakıtını ben almasam inanmam o kadar az yakabileceğine fakat çalıyor mu ne yapıyor bilemiyorum, tüm çabalarıma rağmen bir türlü yolda bırakmadı. Gelgelelim, konu sürüş keyfi ve karakter ise “Bay Çok Ekonomik”, dedesinin eline su bile dökemiyor. Sizi dertsiz tasasız, güvenli bir şekilde, çok az yakarak istediğiniz yere götürebilir ama size direksiyon başında kahkalar attırabileceğini sanmıyorum. Günümüzün hemen hemen her otomobili gibi Symbol de işini profesyonelce yapıp sürücüsüyle ilişkisini minimum düzeyde tutan bir otomobil.

Broadway ve Symbol örneklerini seçmemin iki nedeni vardı: İki otomobili de tabiri caizse ciğerlerine kadar tanıyorum ve ikisiyle de geçmişim var. Özellikle Broadway’le… İtiraf etmeliyim ben o tadı günümüzde herhangi bir otomobilden alamıyorum. Leonard Cohen şarkıları kadar hisli direksiyonu, geniş yanaklı lastikleri ve minik motoruyla limitlere ulaşmak için üç haneli hız rakamlarını görmenize gerek yoktur. İşinize karışmayan, sizi dinleyen bir otomobille limitlerde dolaşmaksa, A+ sürüş eğlencesi demektir. Dahası var! Aracın limitlerini zorlamak, direksiyonda eğlenmek için mutlak yol değildir. Broadway, 3. vites, 2500 rpm ve sağ şerit kavramlarını birleştirerek de pekala kaliteli bir sürüş yapabilirsiniz. Özledim seni EM 197… İkinci neden ise daha kısa: “Sürüş keyfi yaşamak için zengin olmanıza gerek yoktur” tezini bir kez daha kanıtlamak istedim.

Modern zamanların otomobillerine geri dönüyoruz: Start&Stop sistemli hardcore sporcular, koltuk ısıtmalı GTI’lar, babaannemin bile kullanabileceği Ferrari’ler, kahvaltı masası büyüklüğünde jantların üzerinde yol alan MPV’ler, böbreklerinizi acıtacak kadar sert süspansiyonlu aile sedanları, ne idüğü belirsiz Crossover’lar, arazide ancak bir Lotus kadar başarılı SUV’lar… Afedersiniz ama bunlara gerçekten ihtiyacımız var mı? Atom fiziğine de, profesörlüğe de lanet olsun!

Tüm bu kargaşa, ortaya “sentetik” sürüşlü mutant otomobiller çıkarıyor. “Bre adam sürüşle kafayı bozdunsa, git karting kullan!” derseniz haksız sayılmazsınız fakat sürüş kavramını es geçtiğimizde bile, ortaya başka başka durumlar çıkıyor. Örneğin, yaya güvenliği modası yüzünden tüm otomobiller birbirlerine benziyorlar ve hepsi şey gibi görünüyorlar: cırcır olmuş gibi… Ortak parça kullanımı gün geçtikçe artıyor; “Karakterli otomobil” kavramının sözlükteki karşılıklarından biri olan Alfa bile, iç mekanda Fiat parçaları kullanabiliyor. Jantlar büyüdü, süspansiyonlar sertleşti vs. vs.

Bir Pazar ikindisi, evinin önünde otomobilini yıkayan adam figürünü en son ne zaman gördünüz? Peki ya babasının duruladığı camları, içeride zevkle izleyen çocuğu? İşte o yıllarda kaldı Renault 11 Turbo’lar, Alfa Romeo 75’ler, 205 GTI’lar…  Ruhu olan otomobillerden bizlere ise kala kala otobotlar ve deseptikonlar kaldı.